TARİH................. İSTANBUL MEDİNE DEMİRYOLU

Dün­ya­da, ilk tren 6 Ekim 1829’da İn­gil­te­re’de yü­rü­tül­dü. Yur­du­muz­da ise, 1836 tarihin­de de­mir­yo­lu proj­e­le­ri ele alın­dı. İlk de­mir­yo­lu hat­tı 66 km olan Kös­ten­ce-Çer­no­va hat­tı­dır ve 1860’­da hiz­me­te açıl­dı­ğın­da pâdişah Ab­dül­me­cid Hân’dı. Ay­dın-İz­mir de­mir­yo­lu da bu pâ­di­şa­hın ese­ri­dir. Sul­tan Ab­dü­la­ziz Hân za­ma­nın­da, şim­di Ro­man­ya’da bu­lu­nan 224 km’­lik Var­na-Rus­çuk hat­tı hiz­me­te gir­di.
Hac ibâ­de­ti­nin ko­lay­laş­ma­sı, ti­câ­ri iliş­ki­le­rin art­ma­sı, iç ayak­lan­ma­la­ra da­ha ça­buk mü­dâ­ha­le edi­le­bil­me­si ve as­ker sev­ki gi­bi amaç­lar için Sul­tan Ab­dü­la­ziz Hân za­ma­nın­da Hi­caz De­mir­yo­lu plân­lan­dı. An­cak bu proj­e çok mas­raf­lı ve çok bü­yük bir pro-j­ey­di. Bu­nun için 4.000.000 Os­man­lı al­tı­nı mas­raf he­sap­lan­dı. Bu Os­man­lı büt­çe­si­nin yüz­de 18’i ka­dar­dı. 
Bu­nun için ge­niş bir ba­ğış kam­pan­ya­sı baş­la­tıl­dı. İlk ba­ğı­şı Sul­tan Ab­dül­ha­mid Hân ver­di ve ar­dın­dan bü­tün İs­lâm top­rak­la­rın­dan pa­ra­lar top­lan­ın­ca mas­ra­fı faz­la faz­la aş­tı­ğı gö­rül­dü.
Proj­e­yi Al­man mü­hen­dis­ler yü­rüt­tü­ler. Hat­tın geç­ti­ği yer­ler­de­ki in­san­lar mec­bu­ri iş­çi ol­du­lar ve za­man­la sa­yı­la­rı 17 olan Türk mü­hen­dis­le­ri­nin pro-j­e­nin yü­rü­tül­me­sin­de ağır­lı­ğı art­tı. 1900 yı­lın­da baş­la­yan bu iş, 8 yıl­da ta­mam­lan­dı.
1903’te Am­man’a, 1904’de Ma­an’a, 1905’de Der’a-Hay­fa, 1906’da ise Şam-Hay­fa, ay­nı yıl Mü­dev­ve­re’ye, Me­da­yin’e Sâ­lih’e, 1907’de El Ula’ya ve 1908’de 27 Ağus­tos’ta Hay­dar­pa­şa’dan kal­kan tren, 1 Ey­lül 1908’de Me­dî­ne’ye ulaş­tı.
Baş­lan­gıç nok­ta­sı olan Hay­dar­pa­şa gar bi­na­sı in­şaa­tı­nı, 2 Al­man mü­hen­di­si proj­e­yi çi­ze­rek uy­gu­la­dı­lar. Her bi­ri 21 met­re­lik 1 700 ka­zık üze­ri­ne otur­tu­lan bi­na, 1903 sert kes­me taş­la, ön­ce bu­ra­da bu­lu­nan meş­hur Hay­dar­pa­şa Çeş­me­si ve önün­de­ki tarihi ya­pı­lar yı­kı­la­rak ve de­niz dol­du­ru­la­rak ya­pıl­mış­tır.

ZEKÂ BULMACASI

2 ki­şi, bir mik­tar pas­ta­yı, yal­nız bir bı­çak ile öy­le ada­let­li bir şe­kil­de pay­la­şı­yor ki, iki­si­nin de hiçbir iti­raz ede­cek hâ­li kal­mı­yor. Bu na­sıl ola­bi­lir?
(Cevabı yarın)