SOHBET - BAYRAM GÜNLERİ

Bayram günleri, dini ve milli bakımdan önemli olan ve milletçe hep birlikte sevinç ve huzûr içinde kutlanan gün ve günlerimizdir. Ramazan ayında ve Arefe gününde günahlar af edildiği ve müslümanların sevinçli, neşeli günleri tekrar geldiği için, Bayram yerine, Arapça karşılığı olan ıyd de kullanılmaktadır. Bayram geceleri de mübârek gecelerdendir.

Bayram günleri, Peygamber efendimizin zamanından beri, husûsi bir şekilde kutlanmıştır. Müslümanların birbiriyle kaynaştığı, küs olanların barıştığı, fakir, fukara ve yetimlerin sevindirildiği, akraba ve tanıdıkların ziyâret edildiği bayram günleri, bütün İslâm devletlerinde özel bir suretle bugüne kadar kutlanarak gelmiştir.

Bu bayram günlerinde herkes, temiz giyinir, çocuklara yeni elbiseler alınır. Fakir, öksüz ve yetimler sevindirilir. Ekseriya, Bayram namazından sonra, kabirler ziyaret edilir, geçmişlerin, akraba ve din büyüklerinin rûhu için Kur’ân-ı kerîm okunur, duâ edilir ve sadakalar verilir. Daha sonra da, aile büyükleri, dost, akraba, arkadaş ve tanıdıklar ziyaret edilir. Çocuklar, babalarının ve aile büyüklerinin, gençler de yaşlıların ellerini öperler. Bu bayramlarda, ecnebilerin yaptığı gibi içkili, müzikli ve danslı eğlencelere önceleri rastlanmazdı. Müslümanlığın izin verdiği ölçüler içinde neşelenilir ve lâtifeler yapılırdı.

Böylece, müslümanların bir arada sevinme ve kaynaşma günleri olan bayramlarda, İslâm toplumunun kültür mirası olan güzel örf, âdet ve gelenekler nesilden nesile aktarılmıştır.

(Türkiye Gazetesi Osmanlı Tarihi Ansiklopedisi: 2/24)