TARİH - TÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ VE OSMANLI

    Sultan Abdülaziz Hân zamanında Türk milliyetçiliğinin temelleri sağlam şekilde atıldı. Sultan Abdülhamid Hân zamanında artık kültürümüzün ana metinlerine erişildi, Türk milliyetçiliği oluştu.
  Osmanlı’yı reddeden bir Türk milliyetçiliği mümkün değildir. Modern anlamda Türk milliyetçiliğinin ilk fikir adamları zâten Tanzimat dönemi Osmanlı devlet büyükleridir. İster Ahmed Vefik Paşa gibi diplomat, ister Süleyman Paşa gibi asker olsunlar, Türk milliyetçiliğinin fikir babalarını uyaran, 1789 Büyük Fransız İhtilâli’nin bütün Avrupa’ya yaydığı milliyetçi ideolojidir. Türk târihinin ve dilinin kökenlerine de Fransızca kitaplar okuyarak erişmişlerdir.
  Bu devir, daha Göktürk Yazıtları, Dîvânu Lugati’t-Türk, Kutadgu Bilig, hattâ Bâbür-nâme gibi Türk kültürünün ana kaynaklarına erişilmediği bir devirdi. Bu sûretle Sultan Abdülaziz Hân zamanında (1861-1876), Türk milliyetçiliğinin temelleri sağlam şekilde atıldı. Sultan Abdülhamid Hân zamanında (1876-1909) artık yukarıda anılan kültürümüzün ana metinlerine erişildi, Türk milliyetçiliği oluştu.
  Sultan Abdülhamid Hân, atası Ertuğrul Gâzi’nin Ahlat’tan Söğüt’e getirdiği Kayılar’ın Karakeçili Aşiretinden kurduğu ve hayâtını emânet ettiği Ertuğrul Hassa Alayı’nı, İstanbul’u resmen zîyaret eden Almanya İmparatoru II. Wilhelm’e akrabalarım veciz kelimesiyle takdim etti. Bunun ne demek olduğunu Türk milliyetçileri anlar.
  Öyle ki, İkinci Meşrutiyet döneminde (1908-1918) artık Türk milliyetçiliği, imparatorluğumuzda geçerli üç büyük fikir akımından biri kabûl ediliyordu. Hattâ ayni dönemde, diğer iki büyük akım olan Osmanlıcılık ve İslâmcılık ideolojilerini aşarak, devletin resmî rejimi hâline geldi.

Yılmaz Öztuna - Türkiye Gazetesi 14.11.1997