MENKIBE - ULU CÂMİ’NİN AÇILIŞI

Emîr Sultan hazretlerinin işâreti üzerine 1396'da yapımına başlanan Ulu Câmi, 1400 yılında tamamlandı. 20 kubbe ve 2 minaresiyle Osmanlı mimârisinin en zarif eserlerinden biri ortaya çıktı. 3180 metrekarelik iç alanı ile bütün Türk câmileri arasında en büyük ölçüye ulaşmıştır. Câmiye muhteşem bir ana kapı ile 2 yan kapıdan girilir. Minberi ceviz ağacından oyma ve geçmeli muhteşem bir nümûnedir.

Duvarları, İslâm harflerinin en güzel örnekleriyle bezenmiş levhalar ile baştan başa süslenmiştir. Her 3 cepheden açılan kapılar ortada şadırvana ulaşıyor. 16 köşeli havuz, 3 çanaklı fıskiyeden 8 kol hâlinde dökülen sularla dolarak, 16 musluğa taksim olur. Havuzun etrafındaki mahfil sofaları, namaz vaktini bekleyenlerin oturma yeridir.

Yeşil Bursa'nın her yanından görülebilen Ulu Câmi'nin açılış günü, Bursalılar akın akın câmiye koştular. Yıldırım Bayezid Hân, damadı büyük âlim ve veli Seyyid Emîr Sultan, Molla Fenârî ve ulemâdan pek çok kimse câmide yerlerini aldılar. Padişah câmide ilk Cumâ hutbesini okuma görevini Emîr Sultana verdi. Emîr Sultan ise ayağa kalkarak; "Hünkârım! Zamanın büyük âlimi burada iken, bizim hutbe okumamız uygun değildir. Bu hutbeyi okumaya lâyık zat şu kimsedir." diyerek kenarda oturan garip bir kişiyi gösterdi.

Bütün gözler, o zamana kadar pişirdiği lezzetli ekmekleri sebebiyle, Somuncu Baba olarak tanınan zata çevrilmişti. Somuncu Baba, Padişahın emri üzerine minbere doğru yürüdü. Emîr Sultan'ın yanına gelince: "Ey Emîrim! Neden böyle yapıp beni ele verdiniz?" dedi. O da; "Senden ileride bir kimseyi göremediğim için öyle yaptım." cevabını verdi.

Minbere çıkan Somuncu Baba; Fatiha sûresinin 20 ana ilim üzerine 7 türlü tefsîrini yaptı. Nice hikmetli sözler beyan eyledi. Somuncu Babanın ilmi ve büyüklüğü karşısında herkes hayretten büyülendi. Bu olaydan sonra, Somuncu Baba olarak bilinen Şeyh Hâmid-i Aksarayî, "Sırrımız ortaya çıktı!" diyerek Bursa'yı terketti. Hacca gittikten sonra Aksaray'a yerleşen bu büyük velî, yıllarca talebe yetiştirdi. 1413 yılında vefât etti.