Sultan 4. Mehmed Hân'ın hanımı, Sultan 2. Mustafa ve Sultan 3. Ahmed Hân'ın annesi.

Aslen Giritlidir. Serdar Deli Hüseyin Paşa'nın Girit'te Resmo Kalesini fethinden sonra İstanbul'a getirildi. Sarayda Türk-İslâm terbiyesinde yetiştirildi. Zekâsı, terbiyesi ve güzelliği ile pâdişâh hanımı olması uygun görülerek Sultan 4. Mehmed Hân'la evlendirildi. 1664'de Haseki Sultan oldu. Oğlu 2. Mustafa Hân tahta çıkınca "Vâlide Sultan" ünvanıyle anılmaya başlandı (1695). Peşinden diğer oğlu 3. Ahmed Hân'ın da tahta çıkması ile vefâtına kadar Vâlide Sultan olarak kaldı. 1715'de vefâtı üzerine Üsküdar'daki türbesine defnedildi.

İslâmiyete bağlılığı, güzel ahlâkı, hayır ve hasenâtı ile herkesin sevgisini kazandı. Mekke-i mükerremede Haseki İmâretini yaptırarak fakirlerin yiyip içmesini temin etti. Hac yolunda çeşmeler, sebiller yaptırdı. İstanbul'da Vâlidebağı'nda çıkan suyu toplattırarak "Gülnûş Vâlide Sultan Suyu" adı ile Yeni Câmi, İnâdiye Çeşmeleri ve Ahmediye Câmi sebillerine getirtti. Oğlu 2. Mustafa Hân, annesi adına Galata'da bir câmi, 3. Ahmed Hân da Üsküdar'daki Yeni Câmi (Cedid Vâlide Câmii) Külliyesini inşâ ettirdi. Külliyede, câmiden başka imâret, sıbyan mektebi, muvakkıthâne, sebil, çeşme ve türbe vardır.

  Bir arkeoloji öğrencisi arkadaşına heyecanlı heyecanlı anlatıyordu:
  -Bir kış günü idi. Yağmur, kar demeden zifiri karanlıkta kazıya devam ettik. 13 m derinlikte bir küp çıktı. Heyecanla el fenerini tutup üstündeki yazıyı okudum. Üstünde M.Ö. 320 yazıyordu...
  Arkadaşı onun sözünü kesip;
  “Senin palavralarını dinlemeyeceğim.” deyip oradan uzaklaştı.
   Acaba neden?