İbret nazarıyla önümde taşlaşmış bir emel gibi duran taşlara baktım; kiminin rengi siyahlaşmaya başlamış, üstünde yosun cinsinden yeşil maddeler peydahlanmıştı. Kimi bir asrı geçen bir zamandan beri ayakta durmaktan yorulup bir tarafa eğilmiş, kimisi de o uzun dikilişten büsbütün takati kesilerek boylu boyunca yere uzanmıştı.

Ben taşlara baktıkça onlar da nazarlarını benden tarafa çevirdiler. Hepsinin sessiz buluşması birer canlı konuşma kesildi. Gerek bu manzaranın, gerek rutubetli topraktan yayılan bir ahiret kokusunun tesiriyle kalbimde türlü türlü hisler peydahlanmaya başladı. Kabirlerin arasında ilerlemeye başladım. Seksenini geçkin olduğu hâlde bundan 25 sene evvel ailemize veda ederek ebedî uzletine çekilen büyük babamın son sığınağı göründü. O fani güya o gün kendisini ziyaret edeceğimi haber almış, abanî sarığını sarmış, beyaz entarisini, şallı cübbesini giymiş olduğu hâlde mezar taşına dayanmış benim gelmemi bekliyordu. Uzaktan geldiğimi görünce hüzün ve sevinçten doğan bir titreme sedası; “Ah evlâdım, sen misin?” ile hasretli nidasını tekrar etmekte, sevimli gözlerinden süzülen yaşlarla kabrinin temiz toprağını ıslatmaktaydı.

Büyük babacığımın nurani yüzü, süt gibi sakalı, çatık kaşları, güya hiç ölmemiş gibi gözlerimin önünde canlandı. şefkatli nidasındaki ince titreklik kulağımda yankılanıyordu. Ruhaniyetine yönelerek pak ruhuna bir Fâtiha hediye eyledim.                       

Ferit Kâm

Boş karelere yatay A harfi ile başlayan öyle vilâyet isimleri yazın ki, yukarıdan aşşağıya da, A ile başlayan bir vilâyet ismi çıksın.