TARİH - ABDÜLCEMİL KIRIMOĞLU

Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, 13 Kasım 1943'te Kırım'ın Sudak şehri yakınlarındaki Bozköy'de doğdu.

Mayıs 1944'de, Alman işgali esnasında Stalin'in Kırım Tatarlarını sürgüne göndermesi ile birlikte, Kırımoğlu da 6 aylıkken ailesi ile birlikte "vatan haini" damgasıyla Özbekistan'ın Andican bölgesine sürgün edildi. Taşkent Üniversitesi'nde öğrenim görme talebi; "Sovyet devletine ihanet eden bir halka mensup olduğu" gerekçesi ile reddedildi.

Sürgün hayatı sırasında resmen Özbekistan'da yaşadığı hâlde, verdiği insan hakları mücadelesinde birçok defa sürgüne gönderildi, hapse ve çalışma kamplarına atıldı. 12 Ekim 1986 tarihinde ABD Başkanı Ronald Reagan ile Sovyet lideri Mihail Gorbaçov arasında gerçekleşen Reykjavik Zirvesi'nde Sovyet aydını Andrey Saharov, Sovyet tümgenerali Pyotr Grigorenko ve Kırım Tatarlarının önderi Mustafa Cemilev'in hürriyetlerine kavuşması karara bağlandı. 1989 yılında gizlice Kırım'a döndü. 1991 yılında ise Gorbaçov, Kırım Tatarlarının vatanlarına dönmesine izin verdi. 26 Haziran 1991 tarihinde Akmescit'te II. Millî Kurultay toplandı. Kırım'da bağımsızlık ilan edildi. 33 kişilik ilk Kırım Millî Meclisi seçildi. Başkanlığına da Kırımoğlu getirildi.

Kırım Tatarlarının yürütme organı olan Kırım Tatar Millî Meclisi'nin kararı ile kendisine "Kırımoğlu" soyadı verildi. Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu 1998 yılında Kırım Tatarlarının barışcı mücadelesine katkısı nedeni ile Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Nansen Mülteci Ödülüne layık görüldü. Üç çocuk babası olan Kırımoğlu Bahçesaray ve Kiev'de yaşamaktadır.

"KIRIMOĞLU, Bir Halkın Mücadelesi" isimli hayatını anlatan 9 bölümlük belgeseli TRT televizyon kanallarında gösterilmektedir.