MAKALE - FAKİRLİĞİN ÇÂRESİ

TEMA Vakfı'nın kurucusu (Toprak Dede) Hayrettin Karaca bir röportajında özetle diyor ki:

Ben bir kasaba çocuğuyum. Varlıklı bir ailenin çocuğuydum. Ama herkes eşit şartlarda oynardı sokakta. Bütün çocuklar gibi ben de yalın ayak oynardım. Akşam olduğu zaman annem bir kap sıcak yemek koyup; "Komşuya götür!" derdi. Komşunun yağını, odununu kim alır, kimse bilmezdi. Paylaşma düzeni vardı, o kültürde. Savaştan çıkmış bir Türkiye'de fakirim diyen çoktu ama, açım diyen yoktu. Oradan aldım bu kültürü ben. Kaybolan budur, giden budur. Ama Anadolu'yu gezerken görüyorum ki, bu değerleri hâlâ yaşatanlar var.

Bir zamanlar fakirleri aç bırakmayan kültür nasıl eriyip gitti? Televole kültürünün karşısında birtakım değerler eriyip gitti. Çocukluk günlerimin; "Komşuyu aç bırakmayan." kültürün yeniden dirilmesiyle, açlıkla savaşılabilir.

Akmerkez'in önünden geçmeye utanıyorum. Nedir bu ışıklar, bu rezalet. Yılbaşı demek, al, tüket, yok et, hayatı mahvet demek mi? Global ekonomi insanları kullanıyor. Ama bakın beni kullanamıyor, çünkü izin vermiyorum. Çok da mutluyum. Bunu elimden hiçbir güç alamaz. İnanç herşeyi halleder.

Zamanında, benim de vardı 40 tane kravatım. O zaman 30 yaşındaydım. Ben de tükettim. Ama bilerek yapmadım bunu. Artık farkına vardım bunun. Ne zamandır kitaptan başka alışveriş yaptığımı hatırlamıyorum. Nedir benim ihtiyacım? Doymam, sağlığım, barınmam, kuşanmam; bunun dışında hiçbir şey tüketmeye hakkım yok. Gömleklerim var, yakası çevrilmiştir, ayakkabılarıma bakarsanız, altı yamalıdır. 9 senedir bu pantolonu giyerim, paltom yırtıktır. O yüzden bu yırtık kazağı gururla taşıyorum üzerimde. Param var ama tüketmeye hakkım yok...

Dünya ikiye bölünmüş artık. Gözü açlar ve karnı açlar. Açlıktan ölen her çocuğun katilleri vardır. Bir Amerikalı çocuk doğduğunda 30 çocuğa eşdeğerde dünya nimetlerini alıp götürüyor.

Dünyada makyaj malzemesi için 18, parfüm için 15, Avrupa ve ABD'de evde beslenen hayvanların maması için 17, deniz seyahatleri için 14, Avrupa'da dondurma için 11 milyar dolar harcanıyor...

18.08.2008