SOHBET............... KAZÂ NAMAZI KILMAK

Farz ibâdetlerin önemi hakkındabâzı hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:
“Hak teâlâ; ‘Farz ibâdetle bana yaklaşıldığı gibi, hiçbir şeyle yaklaşılamaz’ buyurdu.”     (Buhârî)
“Kazâ namazı olanın, nâfile namazı kabul olmaz.”
 (ed-Dürretül-fâhire)
“Farz namaz borcu olanın nâfile kılması, doğurmak üzere olan hâmileye benzer. Doğumu yaklaşmışken, çocuğu düşürür. Artık bu kadına, hâmile de denmez, ana da denilmez. Bu kimse de, farz namazlarını ödemedikçe, Allahü teâlâ, nâfile namazlarını kabûl etmez.”
(Abdülkâdir-i Geylânî-Fütûhul-gayb) (Abdülhak-ı Dehlevî)
Fıkıh kitaplarında ise şu ibâreleri görüyoruz:
1- Farzlara önem verdiği hâlde, tembellikle yapmayan kimse mürted olmaz; îmânı gitmez, fakat bir farzı yapmayan Müslüman, iki büyük günâha girer:
a) O farzın vaktini ibâdetsiz geçirmek yâni farzı geciktirmek günâhı. Bunun affolması için tevbe etmek gerekir.
b) Bu farzı yapmamak günâhı. Bu büyük günâhın affolması için, bu farzı hemen kazâ etmek lâzımdır. Kazâyı geciktirmek de, ayrıca büyük günah olur. 
(Hâdimî-Berîka)
2- Özürlü veya özürsüz kazâya kalan farz namazları, hemen kazâ etmek farzdır.
(Abdurrahmân Cezîrî-Mezâhib-i Erbaa)
3- Özürlü veya özürsüz olarak namazı terk edenin, bunun farzını kazâ etmesi şarttır.     (Halebî)
4- Unutarak veya kasten kazâya kalan namazı kazâ etmek farzdır.     (Fetâvâ-yı Hindiyye)
5- Bir farz namazı, özürsüz olarak vaktinden sonra kılmak, büyük günâhtır. Bu günâh, yalnız kazâ edince affolmaz. Kazâ ettikten sonra, ayrıca tevbe veya haccetmek de gerekir. Kazâ edince, yalnız namazı kılmamak günâhı affolur. Kazâ kılmadan, tevbe edilince, terk günâhı affolmadığı gibi, tehîr günâhı da affolmaz.      (ed-Dürrül-muhtâr)
“Farz borcu varken, sünnetle meşgul olmak ahmaklıktır. Çünkü sünnetleri kabul olmaz. Kazâ borcu olanın sünnet kılması, alacaklıya, borçlunun hediye götürmesine benzer ki, elbette kabul olmaz. Mümin, bir tüccara benzer. Farzlar sermâyesi, nâfileler ise kazancıdır. Sermâye kurtarılmadan kâr olmaz.”
(Seyyid Abdülkâdir-i Geylânî- Fütûhul-gayb, 48. makâle)
Prof. Dr. Ramazan Ayvallı
TÜRKİYE GAZETESİ 07.12.2020