MENKIBE......... DAMAT SEÇİMİ

Gelibolulu Süleyman Efendi’nin torunu Abdurrahman bin Muhammed hazretleri, Osmanlı Şeyhülislâmının dâmâdı idi. “Mecma’ul-enhür” adındaki (Mülteka şerhi) kitabı, “Damat” ismi ile meşhurdur. 1668 senesinde vefât etti.
Abdurrahman bin Muhammed hazretleri; ana-babası, küçükken vefât etmiş olup Edirnekapı’nın dışında iki odalı bir bağ evinde yaşıyordu... Medresede talebe iken, karlı bir kış gecesi mum ışığında, evinde ders çalışıyordu. O gece kapısı çalındı. Besmeleyle açtı ve genç bir kızın beklediğini gördü. Ona; “Efendim, evimizde yangın çıktı. Kaçarken yolumu kaybettim, evimi bulamadım. Bir ışık gördüm. Sığınmak için buraya geldim. Dışarısı çok soğuk. Beni bu gece misâfir alır mısınız?” dedi. “Peki” deyip, içeri aldı. Yandaki odaya alarak, kendisi yine ders çalışmaya devam etti... 
Aradan biraz zaman geçince, kız endişeye kapıldı. “Acaba bu genç bana birşey yapar mı? diye merak edip kapı aralığından baktı. Talebe ders çalışırken, arada bir elini mum alevine tutuyor, yanınca geri çekiyordu. Bu hâl sabaha kadar devam etti.
Sabah olunca kızcağız evine gitti. Ailesi perişandı. Kızının geceyi nerede geçirdiğini sordu. “Bütün gece seni aradık.” dediler. Kız da; “Evimizin yolunu kaybedince, bir genç beni evine aldı. Geceyi orada geçirdim...” dedi. Annesi ve babası şaşkına döndü ve; “Kızım ne diyorsun sen? Yalnız bir gencin evinde nasıl kalabildin?” deyince kız; “Baba korkma! Benim yüzüme bile bakmadı. Beni öbür odaya geçirdi. Sabaha kadar ders çalıştı. Bir ara kapı aralığından baktım, dersine ara verip yanan mumda parmağını yakıyordu. Sabaha kadar buna devam etti.” dedi.
Bu, bir Osmanlı Şeyhülislâmının kızıydı. İki asker gönderip, genci makamına getirtti ve ona olanları sordu: “Neden parmağını yaktın?” diye sorunca da, genç şöyle cevap verdi: 
“Efendim, ders çalışırken şeytan vesvese verdi. Ben de, eğer şeytana uyarsan, yarın vücudunun tamamı yanacak. ‘Şimdi sadece parmağının acısına dayanamıyorsun. Bütün vücudun yanınca nasıl dayanacaksın!’ dedim ve parmağımı sabaha kadar muma tuttum!.. “ dedi. Kızına, namaz kılan ve haram işlemeyen damat arayan Şeyhülislâm; “Kabul edersen artık benim damadımsın!” deyip kızını onunla evlendirdi...      Hasan Yavaş        TÜRKİYE GAZETESİ       27.01.2021