MAKALE........... MEVLÂNÂ NEY ÇALMADI, OYNAMADI

Allahü teâlânın aşkı ile dolmuş, evliyânın büyüklerinden olan, Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, ney ve başka hiçbir çalgı çalmadı, raks etmedi. Dünyaya nur saçan Mesnevîsine, her memlekette, birçok dillerde şerhler, açıklamalar yapılmıştır. Bunlardan en kıymetlisi, Mevlânâ Câmî'nin kitabıdır ki bu kitapta deniyor ki:
“Mesnevînin birinci beyti şöyle başlıyor;
Dinle neyden, nasıl anlatıyor,
Ayrılıklardan şikâyet ediyor.
Ney, İslâm dininde yetişen kâmil insan demektir. Bunlar, kendilerini ve her şeyi unutmuş, her an, Allahü teâlânın rızâsını aramaktadır. Ney;
1- Farsçada 'yok' demektir. Bunlar da, kendi varlıklarından yok olmuştur. Ney denilen çalgı, içi boş bir çubuk olup, bundan çıkan her ses, onu çalan kimseden hasıl olmaktadır
2- O büyükler de, kendi varlıklarından boşalıp, kendilerinde, Allahü teâlânın ahlâkı zâhir olmaktadır. 
3- Ney, kamış kalem demektir ki, bundan da, insan-ı kâmil kastedilmektedir. Kalemin 
hareketi ve yazması kendinden olmadığı gibi, kâmil insanın hareketleri ve sözleri de, hep Allahü teâlâdandır.
İkinci Abdülhamid Hân zamanında Ankara Valisi olan Abidin Paşa, Mesnevî şerhinde, neyin insan-ı kâmil olduğunu, dokuz türlü isbat etmektedir.
Sonradan gelen din câhilleri, ney, saz, tef gibi çalgılar çalarak, gazel okuyup dönerek, dans ederek, nefislerini zevklendirmişlerdir. Bu günahlara ibâdet adını verebilmek, kendilerini din adamı tanıtabilmek için, 'Mevlânâ da böyle çalar ve oynardı, biz onun yolunda gidiyoruz' diyerek, yalan söylemişlerdir. Oyun âletleri, o tasavvuf üstadının türbesine konuldu. Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, yüksek sesle zikir bile yapmazdı. Nitekim Mesnevîsinde;
“Pes zi cân kün, vasl-ı cânânrâ taleb, bî leb-ü bî gâm mîgû, nâm-ı Rab!”
 buyuruyor ki; “O hâlde, sevgiliye kavuşmayı, cân-u gönülden iste. Dudağını ve damağını oynatmadan, Rabbin ismini kalbinden söyle!” demektir.
Osman Ünlü  TÜRKİYE GAZETESİ       
17.12.2021

DÜNKÜ CEVAP: Kaynayan yağ değil, yiyecek içindeki sudur. Suyun kaynama noktası, kalayın erime noktasından daha düşüktür!