MAKALE ............. TELEVİZYON

İle­ti­şim Pro­fe­sö­rü Her­bert Schil­ler Zih­ni Yön­len­di­ren­ler ad­lı ki­ta­bın­da diyor ki:
“Te­le­viz­yon, bi­rey­sel pa­sif­li­ği teş­vik eden araç­la­rın so­nun­cu­su ve en et­kin ola­nı­dır. Te­le­viz­yon iz­le­yi­ci­le­ri ile il­gi­li ola­rak ya­pı­lan is­ta­tis­tik­le­rin so­nuç­la­rı deh­şet ve­ri­ci­dir. Ame­ri­ka­lı­lar her haf­ta yüz­mil­yon­lar­ca, her se­ne mil­yar­lar­ca sa­at­le­ri­ni par­mak­la­rı­nı bi­le oy­nat­ma­dan akı­lal­maz bir üşen­geç­lik içe­ri­sin­de te­le­viz­yon­la­rı­nın kar­şı­sın­da ge­çir­mek­te­dir. İş, mil­yon­lar­ca in­sa­nın fi­zik­sel açı­dan pa­si­fiz­me ite­len­me­si ile de bit­me­mek­te­dir. Zi­hin­sel fa­ali­yet­ler du­mu­ra uğ­ra­mak­ta, ar­dı ar­ka­sı gel­mez saç­ma­sa­pan prog­ram­lar iz­le­yen­le­rin ze­kâ­sı­nı kö­relt­mek­te, in­san­lar et­ra­fı­na kri­tik eder bir göz­le ba­ka­ma­mak­ta­dır...”
Schil­ler bu gö­rüş ve tes­bit­le­ri­ni yi­ne TV ile il­gi­li ya­zı­lar ya­zan Ru­dolph Arn­he­im’in ki­ta­bın­dan şu söz­le­riy­le pe­kiş­ti­rir: “Te­le­viz­yo­nun ka­rak­te­ris­tik­le­rin­den bi­ri onu aç­ma­nız, ek­ra­na ne ge­lir­se sey­ret­me­niz ve dip­siz bir pa­si­fizm ku­yu­su­nun ışık­sız ka­ran­lık­la­rı­na doğ­ru kay­ma­ya baş­la­ma­nız­dır. Ek­ran­da ne gös­te­ril­di­ği önem­li de­ğil­dir, bu bir ya­ban­cı film ola­bi­le­ce­ği gi­bi hiç kim­se­nin il­gi­si­ni çek­me­yen tür­den bir­şey de ola­bi­lir. Bir sü­re son­ra da­ha az dü­şün­me­ye, sey­ret­tik­le­ri­ni­zi tart­ma­ya, şe­ker­le­me yap­ma­ya baş­lar­sı­nız. San­ki bi­ri­le­ri be­şi­ği­ni­zi sal­lı­yor, san­ki bi­ri­le­ri kı­pır­da­ma­ma­nız için si­zi teş­vik edi­yor­dur. Göz­le­ri­niz açık da ol­sa bey­ni­ni­zin pen­ce­re­le­ri ka­pan­mak­ta­dır. Bey­ni­niz, alı­şa­gel­di­ği­nin dı­şın­da bir yol­dan meş­gul, meş­gul ne ke­li­me iş­gal edil­mek­te­dir. Si­zi ha­re­ke­te ge­çi­re­cek duy­gu­la­rı­nız ar­tık TV ta­ra­fın­dan iş­gâl edil­miş­tir.”
İş­te en et­kin güç ola­rak ka­bul edi­len te­le­viz­yo­nun; in­sa­nı bil­gi­len­dir­me, eğit­me, eğ­len­dir­me ve mo­ral ver­me gi­bi pek çok olum­lu özel­lik­le­ri­nin ya­nı­sı­ra, yu­ka­rı­da­ki iki tes­bit­ten an­la­şı­la­ca­ğı üze­re, olum­suz özel­lik­le­ri de mev­cut!
Ül­ke­miz­de­ki pek çok TV ka­na­lı­nın is­te­ni­len ni­te­lik­li bir se­vi­ye­ye ulaş­ma­sı, aca­ba bi­raz da iz­le­yi­ci­le­rin se­çi­ci, bi­linç­li ol­ma­sı, tep­ki­le­ri­ni ye­rin­de ve za­ma­nın­da di­le ge­tir­me­si­ne de bağ­lı de­ğil mi­dir?                TÜRKİYE GAZETESİ               En­ver Se­yi­toğ­lu