SOHBET - ŞEHİD KİME DENİR

   Üç türlü şehid vardır:

1- Cünüb, hayz olmayan, âkıl ve bâlig bir müslimân, zulm ile, haksız olarak, vurucu veya kesici vasıtalarla öldürülünce ve harbte din düşmanları ile, Allah için cihad ederken, düşman tarafından, sulhda âsiler, yol kesiciler, şehir eşkıyâları, gece hırsız tarafından, herhangi bir vâsıta ile öldürülünce, hemen ölürlerse veyâ müslimânların ve ehl-i zimmetin cânlarını, mallarını korumak için olan çarpışma yerinde bulunan ölü üzerinde yara, kan akması gibi öldürülme alâmetleri görülürse veyâ şehrde öldürülmüş bulunup, kâtili bilinir ve kısâs yapılması lâzım gelirse, bunlara (dünyâ ve âhıret şehîdi) ve (tâm şehid) denir.

2- Allah rızâsı için cihâd yapmaya niyyet etmeyip, dünya kazancı için harp eden, yalnız (dünyâ şehîdi) olur.

3- Allah için olan cihadın hazırlığı tâlimlerinde ölürse, zulüm ile öldürülünce veya cihadda ve eşkıya, âsi, yol kesici, gece hırsız savaşında yaralanınca, hemen ölmez, bir namaz vakti çıkıncaya kadar aklı başında kalır veya başka yere götürülüp, orada ölürse veya cünüp, hayz iseler, yalnız (âhıret şehîdi) olurlar.

Boğularak, yanarak, garip, kimsesiz olarak, duvar ve enkaz altında kalarak ölenler ve ishalden, tâundan, bulaşıcı hastalıklardan, lohusalıkta, sara hastalığında, Cumâ gecesinde ve gününde, din bilgilerini öğrenmekte, öğretmekde ve yaymakda iken ölenler ve âşık olup, aşkını, iffetini, nâmusunu saklarken ölenler, zulüm ile hapis olunup ölenler, Allah rızâsı için müezzinlik yaparken, şerîate uygun ticâret yaparken, çoluk çocuğuna din bilgisi öğretirken ve ibâdet yapmaları için çalışırken vefât edenler, hergün yirmibeş kerre; "Allahümme bârik lî filmevt ve fî-mâ ba'd-el-mevt" okuyanlar, kuşluk namazı kılanlar, her ay üç gün oruç tutanlar, yolculukta da vitr namazını terk etmeyenler, ölüm hastalığında, 40 defâ; "Lâ ilâhe illâ ente sübhâneke innî küntü min-ez-zâlimîn." okuyanlar, her gece Yasîn okuyanlar, abdestli olarak yatanlar, devâmlı olarak dîni korumak için dünyalık verenler, gıda maddeleri getirip ucuza satanlar, soğukta gusl abdesti alınca hastalanıp ölenler, her sabah veya akşam devamlı olarak 3 defâ; "E'ûzü billâhissemî'il'alîmi mineş-şeytânirracîm." ile (Haşr) sûresinin sonunu, "Hüvallahüllezî..yi" okuyanlar (âhıret şehidi) olurlar.