MAKALE................. SAFRAN BİTKİSİ

Safranbolu’ya adını veren, ekiminden biçimine, ayıklanmasından kurutulmasına kadar ince bir işçilik gerektirmesi ve meşakkatli bir zaman sonunda elde edilmesi sebebiyle pahalı bir ürün olan safranın, hasat mevsimi başladı. Yiyecek, içecek, ilâç, koku, tekstil ve daha birçok alanda kullanılan safranın dünyada, yaklaşık yarısının üretildiği yer olan İran’dan başka, İspanya, Fransa, İtalya ve Afganistan’da da üretilmektedir. İran’da üretilen safran yaklaşık 60 ülkeye ihraç ediliyor. “Hindistan, İran’dan ithal ettiği safranı Taç Mahal markasıyla satıyor ve o ürünün İran’a âit olduğunu kimse anlamıyor. Diğer müşteriler de kendi markalarını basarak başka yerlere ihraç ediyor. 
Mayıs’tan Eylüle kadar ekim ve bakımı devam eden safranın hasat zamanı da Ekim ayının sonlarına doğru başlıyor. Safranın ekildiği tarlalar iki sene sonra mahsul vermeye başlıyor ve 6-7 yıldan sonra ekim yerinin değiştirilmesi gerekiyor. Bir hektarlık alandan sadece 4 kilo safran elde edilebiliyor. Tohum olarak kullanılan her bir safran soğanından bir süre sonra 5 adet daha soğan çıkıyor ve bunlar başka yerlere ekiliyor. 
Tarlalardan toplanan çiçeklerin yaprakları ve içindeki sarı dalları ayıklandıktan sonra geriye kalan kırmızı dalların üst tarafı kurutuluyor. Çiçekler açtıktan sonra tepecikler tek tek elle toplanıp kömür ateşinin üzerinde bal mumu ile karıştırılarak kurutulur. Kırmızı dalların altındaki beyaz kök ise ilâç ve diğer sektörlerde kullanılmak üzere ayrılıyor. Safranın sürat ile toplanması, ayıklanması ve kurutulması gerekir. Kendi ağırlığının 100.000 katı suyu sarıya boya-yabilecek kadar kuvvetli bir boyama özelliğine sâhiptir. Tarlalardan toplanan menekşe renkli çiçeklerin bir kilosundan 10 gram safran çıkarılıyor.