SAĞLIK........... UCUZ VE KALİTESİZ YAĞDA TRANS TEHLİKESİ

Dünya Sağlık Örgütü, trans yağların kanserden kalp hastalıklarına kadar birçok sağlık probleminin en önemli sebebi olduğunu söylüyor.
“Kalp hastalığı, şişmanlık diyabet ve kanser gibi hastalıklara yol açtığı ispatlanan trans yağların yiyeceklerdeki miktarının günlük tüketilen enerjinin yüzde birinden az olması gerekir. Ne yazık ki, hazır paketli gıdalar, ucuz ve kalitesiz yağ kullanılan, dışarda satılan denetimsiz yiyecekler trans yağlar açısından insan sağlığını tehdit ediyor. Tüketicilerin hangi yağların daha sağlıklı olduğunu öğrenip bunu sorgulaması gerekir. Natürel yollarla oluşan trans yağlar, içinde bulunduğu ürünün toplam yağının en fazla %4-6’sını meydana getirir ve bunlar genellikle zararlı kabul edilmez. Trans yağ oranı endüstriyel ürünlerde, ürünün çeşidine göre değişmekle birlikte, %50-60’lara kadar çıkabiliyor. Bâzı üreticiler, ürünlerinde ucuz ve kalitesiz yağları tercih ediyor, yağı tekrar tekrar kullanıyor. Bu durumda yiyeceklerin içindeki trans yağ miktarı artıyor. Endüstriyel trans yağ bulunan gıdalar arasında; bisküvi, gofret, pasta gibi unlu mamullerin, cips, hamburger, pizza gibi kızarmış hazır yiyeceklerin, kısmen hidrojenlenmiş sıvı, yarı katı yağlar, bâzı margarinler ve mayonezde bulunur.
Bitkisel yağlar yüksek sıcaklıkta trans yağ asidine dönüşür. Başlangıçta trans yağ oranı düşük düzeyde olan sıvı yağların yemek yaparken tekrar ısıtılması trans yağ oranını artırır. Derin yağda kızartma metodu olarak adlandırılan, gıdaların fritöz gibi aletlerle kızgın yağa batırılarak pişirilmesi de trans yağların ortaya çıkmasına sebep olur. Yüksek ısılı fırınlarda uzun süreli kuru pişirme yöntemiyle hazırlanan gıdalarda da trans yağ asitleri ortaya çıkabilmektedir. Son dönemlerde kavrulmuş kuru yemişlere de trans yağ açısından dikkat çekiliyor. Döner ve kebap tarzı dışarıda tüketilen yemeklerde de trans yağ asitlerinin yüksek oranda bulunabileceğini bâzı çalışmalar göstermiştir.” Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Altay  (18.02.2020)