MENKIBE....... İBRÂHİM BİN EDHEM

Horasan’ın Belh şehrinde doğdu. Varlıklı ailesiyle genç yaşına kadar Horasan'da bulundu. İbrâhim bin Edhem Hazretleri, şehzâde iken tacını tahtını, malını mülkünü bırakıp kendini, ilme verdi. Büyük evliyâ ve âlimlerden oldu. 
Horasan’dan ayrıldıktan sonra; Hicaz, İran, Irak ve Anadolu’ya seyahatler yaptı. Kayseri, Antakya, Tarsus, Maraş, Şam, Humus, Beyrut, Basra, Kûfe, Mekke, Medine, Kudüs, İskenderiye, Trablus, ... şehirlerine seyahatler yaptı.
Yaşadığı dönemde başta Ebû Hanîfe olmak üzere birçok kişiyle yakın dostluk kurması, kendi el emeği ve alın teriyle geçimini sağlaması, menkıbelerinin halk arasında yayılmasına sebep olmuştur. Menkıbeleri ve şöhreti çok yayılmıştır. Halbuki, kendisi şöhretten, çok sakınırdı.
Bizanslılarla yapılan bir deniz seferinde vefât etmiştir.

* * * * * * * *

İbrâhim bin Edhem hazretleri şehzâdeliği günlerinde bir gün odasına girdiğinde hizmetçisinin kendi yatağında yattığını görünce öfkelendi ve dövdürttü. Hizmetçi dayağı yedikçe gülüyordu. Buna bir mânâ veremeyen İbrâhim bin Edhem hazretleri sebebini sordu. Hizmetçi dedi ki:
“Yatağınızı temizlerken bir an kendimi size benzettim ve yatağınıza yattım. Birkaç dakika için dünyanın dayağını yedim. Siz yıllardır bu yataktasınız. Acaba âhırette hâliniz nice olur, diye gülüyorum.” O anda İbrâhim bin Edhem hazretleri, makâmını terkederek evliyâlardan oldu. 
H   H   H
İbrâhim bin Edhem hazretleri şehzâdeliği bıraktıktan sonra, bir gün deniz kenarında oturmuş elbisesini yamıyordu. Memleketin vâlisi, yanındakilerle birlikte oradan geçerken İbrâhim bin Edhem hazretlerinin başında durdu. Vâli onu seyrederken şöyle düşündü: “Bak şu dünün şehzâdesine! Böyle yapmakla sanki eline ne geçti?”
İbrâhim bin Edhem hazretleri, vâlinin hatırından geçenleri anlamıştı. O an iğnesini denize fırlattı. Sonra dedi ki: “Balıklar! İğnemi bana getirin!” Bir balık, ağzı ile denize attığı iğneyi getirdi.
İbrâhim bin Edhem hazretleri vâliye dönüp buyurdu ki:
“İşte elime bu geçti!..”