TARİH......... RUMELİ HİSARI

İstanbul’u almaya karar veren genç Osmanlı Sultanı Fatih Sultan Mehmed Hân’ın İstanbul Boğazının Avrupa yakasında yaptırdığı hisardır. Hisarın projesi; yapılacak surların, burçların, kapıların yerlerini, aralık ve mesafelerini, bizzat Sultan Mehmet Hânın tespit ettiği hususlar dikkate alınarak Mimar Muslihiddin Ağa tarafından çizilmişti. 15 Nisan 1452 günü temel atılarak büyük hızla kalenin inşasına başlandı.
Bizzat Sultanın, vezirlerin, paşaların, amele gibi çalıştığı inşaatta, çok güzel bir plânlama, iş bölümü ile bizzat Sultan Mehmet Hân tarafından yapılıyordu. Kuzeyindeki burcu Sarıca Paşa, güneydeki burcu Zağanos Paşa, kıyıdaki burcu da Halil Paşa yaptırıyor, sultan da geri kalan ve deniz tarafındaki işlerle uğraşıyordu.
İntizam, iş bölümü, çalışma gayretinin ortaya çıktığı kale yapımında 5-6 bin işçi ve usta çalıştı. İşini en iyi ve çabuk bitirene büyük mükâfatlar verileceği bildirildi. İnşaat gayretli çalışmaların sonunda Ağustos ayı içinde bitirildi. Dünyada en süratli yapılan kaledir. Boğazın en dar yeri üzerinde, 250x125= 31.250 m2lik alanı kaplıyor. Kalede, 3 büyük burç ile çeşitli büyüklükte 13 burç vardır. Surların kalınlığı taarruza elverişli olan batı tarafından hemen hemen her yerde 5 metre, güneyde ise 3 metredir. Bâzı yerler 4 metredir. Surlar boyunca dışarıya karşı 2 metre yükseklikte, 80 santimetre genişlikte mazgalla korunan bir devriye yolu vardır.
Sarıca Paşa Burcu, 28 m yükseklikte, dış çapı 23.80 ve duvar kalınlığı 7 metredir. Kıyıdaki Halil Paşa Burcu 22 m yükseklikte olup, dış çapı 23.30 m, duvar kalınlığı 6,5 metredir. Zağanos Paşa Burcu ise 21 m yüksekliğinde, dış çapı 26.70 metredir. Sarıca ve Zağanos burçları yuvarlaktır. Halil Paşa Burcu ise, 12 köşeli olarak yapılmış, üstleri kurşun ile örtülmüştür.
Mehmet Koç (Osmanlı Milletler Topluluğu Sitesi) 08.11.2022