TARİH............ DİŞ KİRASI

Eski Ramazan iftarlarının bize mahsus güzel âdetlerinden biri “diş kirası”dır. Misâfirler, hâne sâhibine veda ederken, bir miktar para veya değerli bir hediyelik eşya veri-lerek uğurlanırlardı. “Diş kirası” denilen bu hediyenin zarif gerekçesi, davetlilerin o gece zahmet edip gelerek hâne sâhibinin sevap kazanmasına vesile olmasıdır. Tabiî işin aslı, bu vesile ile muhtaçlara yardımda bulunmak, onları sevindirmektir. Bu sadece Müslüman Türklere mahsus bir âdettir.
Fatih Sultan Mehmed Hân dönemi sadrazamlarından Mahmud Paşa, tarihimizin ünlü cömert ve hayırseverleri arasındadır.
Her vesileyle yoksullara yardım etmekten zevk alan Mahmud Paşa, Ramazan ayı geldiğinde kesenin ağzını büsbütün açardı. Hele, konağında verdiği iftar ziyâfetleri; buradaki ziyâfetin, başka zengin evlerinde rastlanmayan bir özelliği olduğu için dillere des-tandı...
Onun sofrasında oruç açanlar, diş kirasına ilâveten her akşam mutlaka ikram edilen nohutlu pilavın gelmesini ve dişlerine takılma ihtimali olan sert bir sahte nohut yakalama ümidiyle dört gözle beklerlerdi. Çünkü Paşa, kazanlarda pilav pişirilirken, içine nohut biçimi verilmiş altınlar da attırırdı.
İşte bu hadise, hâlâ hemen herkesin bildiği ve kullandığı bir atasözümüzün doğmasına sebep olmuştur: “Kısmetinde olanın kaşığında çıkar.”

GÜNÜN TARİHİ.............GAZNELİ MAHMUD

Gazneli Mahmud “rahmetullahi aleyh”, Müslüman Türklerin yetiştirdiği en büyük hükümdarlardandır. İlk Türk-İslâm devletlerinden olan Gazneliler Devleti, bugünkü Hindistan, Pakistan, İran, Afganistan toprakları üzerinde Sultan Gazneli Mahmud tarafından kurulmuştur. Edebiyat ve ilme çok önem verirdi. Sık sık, İslâm âlimlerini meclisine davet ederdi. Çok iyi hadîs bilirdi. Âlimlere, din adamlarına, sanatkâr ve askerlere çok önem verir, ihsanlarda bulunurdu. 45 senesi, harplerde geçti. Büyük asker, 61 yaşında, 30 Nisan 1030’da vefât etti.